14 آذر 1388 / 17 ذی الحجة 1430 / 5 دسامبر 2009
14 آذر 1388 / 17 ذی الحجة 1430 / 5 دسامبر 2009
14 آذر 1388 / 17 ذی الحجة 1430 / 5 دسامبر 2009 |
|
|
|
|
ميرزا طاهر تنكابني فرزند ميرزا فرجاللَّه در حدود سال 1242 ش (1280 ق) در كلاردشت مازندران به دنياآمد. در شانزده سالگي براي تكميل تحصيلات خود راهي تهران شد و در مدرسه سپهسالار به فراگيري علوم پرداخت. ميرزا طاهر در درس ميرزا محمد رضا صهباي قمشهاي، ميرزا ابوالحسن جلوه و آقا علي حكيم، حكمت و نزد ميرزا عبداللَّه، نجوم و هيئت آموخت. پس از مدتي، ميرزاطاهر تنكابني به واسطه ذكاوت و هوش سرشارش از همدورهايهاي خود پيشي گرفت و مورد توجه خاص ميرزاي جلوه واقع شد. ميرزا محمد طاهر، علاوه بر احاطه به فلسفه و حكمت، در فقه، اصول، نجوم، ادبيات و رياضيات نيز تخصّص داشت و ساليان طولاني در مدرسه سپهسالار و مدرسه علوم سياسي تدريس ميكرد. با آغاز نهضت مشروطه، وي به صف آزاديخواهان پيوست و پس از صدور فرمان مشروطيت و تشكيل مجلس شوراي ملي، از طرف طبقه طلاب به نمايندگي در مجلس برگزيده شد و در دوره سوم نيز از طرف مردم تهران به مجلس راه يافت. ميرزا طاهر به هنگام كودتاي سيدضياءالدين طباطبايي، دستگير و زنداني شد و بار ديگر در دوران رضاشاه، به زندان افتاد. ميرزا طاهر تنكابني از مشاهير دانشمندان اسلام در سده چهاردهم هجري به شمار ميرود. وي فقيهي فيلسوف و حكيمي عارف بود تا بدانجا كه او را "خاتم الحكماء" ناميدهاند. بر صراحت گفتار و دليري، مشهور بود و بيآنكه از كسي بيمي به دل راه دهد، آنچه را كه در دل داشت به زبان ميآورد. وي كتابخانهاي با چهار هزار جلد كتاب داشت كه مجموعهاي از نفيسترين و بهترين كتابها را در آن گرد آورده بود و برخي از آنها، نسخههاي خطي ناياب بودند. ميرزا طاهر از نوادر روزگار بود و در مراتب سير و سلوك او، حكايتهاي زيادي نقل شده است. از مناعت طبع و علوّ نفس او، همان بس كه وقتي تمام املاكش در شمال را مصادره كردند، لب به شكوه و شكايت نگشود. سرانجام اين حكيم فرزانه پس از يك دوره بيماري و در پي يك عمل جراحي در چهاردهم آذر 1320ش برابر با شانزدهم ذيقعده 1360ق در 78 سالگي وفات يافت و برحسب وصيت خود، در جوار مزار مرحوم ميرزا ابوالحسن جلوه واقع در ابن بابويه در ري مدفون شد. |
|
« سِيفُ الدّوله حَمداني» فرمانرواي مسلمان حَلَب و سرزمينهاي تابع آن بدنيا آمد. وي پس ازخلع خليفه عباسي درسال330هجري قمري حلب و دمشق را تصرف كرد. سيفُ الدّوله درانديشه تصرف مصربود اما دركناره رود اردن ازقواي مصري شكست خورد و ناچارتن به صلح داد. سيفُ الدّوله حمداني حاكمي ادب دوست بود و شاعران و علما را بسياراحترام ميكرد و ازجمله اين بزرگان كه دردرباراو بودند« ابوالفرج اصفهاني» را ميتوان نام برد. |
« شيخ زاهد سعيد متّقي» مشهور به« باباعموعبدالله» ازعارفان معروف اوايل قرن هشتم هجري قمري درگذشت. مزار بابا عموعبدالله خارج ازشهراصفهان است و دو طرف آن طاق و دو مناره بناشده است. مزارباباعموعبدالله به مناره جُنبان معروف شده است. زيرا اگريكي ازدو مناره حركت داده شود مناره ديگرنيزخود به حركت درميآيد. |
« محبُّ الدّين سرايي خطايي» مشهور به « آق سرايي» مفسّرو فقيه ايراني نژاد درقاهره متولد شد. خطايي دركودكي پس ازمرگ پدرتحت سرپرستي جدّخود شيخ شمس الدّين آق سرايي قرارگرفت. محبُ الدّين سرايي خطايي درمدارس متعددي چون جماليّه تدريس ميكرد و درحوزه درس او گروهي ازدانشمندان ازجمله سَخاوي گردهم ميآمدند. كتاب «حاشيه بركشّاف» از آثار محبُّ الدّين سرايي خطايي است. |
مصطفي بن عبدالله مشهور به حاجي خليفه كاتب و مورخ مسلمان بدرود حيات گفت. حاجي خليفه از14سالگي درزادگاه خويش قسطنطنيّه درديوان محاسبات شغل پدرش يعني سلاح داري را پيشه كرد. وي همچنين ازسال1033هجري قمري به مدت 12سال با سپاه ترك درسرحدات آناتولي بسربرد و بعد ازبازگشت به استانبول سمت نظارت برديوان سپاهيان سواررا بعهده گرفت. حاجي خليفه پس ازكناره گيري ازامور ديواني به سفرحج رفت و بعد از بازگشت ازاين سفرمعنوي به تحقيق و تأليف پرداخت. |
همزمان با انحطاط ايلخانان مغول، عدهاي از سرداران ايلخاني سر به استقلالخواهي برداشتند و آل جلاير يا ايلكانيان از همه نيرومندتر شدند. ايشان عراق و آذربايجان را سالها در دست داشتند. جلايريان يا امراي ايلكاني كه مؤسس آن شيخ حسن بزرگ بود، بغداد را به عنوان پايتخت زمستاني و تبريز را پايتخت تابستاني خود برگزيدند. اين خاندان از سال 736 تا 814 ق بر نواحي غربي ايران و نقاط مجاور بين النهرين حكومت كردند. |
محبالدين سرايى، مفسر و فقيه مسلمان در قاهره به دنيا آمد. اين دانشمند مسلمان، همهي عمرش را به تحصيل و تدريس پرداخت و در زمينهي علوم ديني، دانش بسياري كسب كرد. او در ادبيات عرب، فقه، اصول فقه، حديث و منطق مهارت پيدا نمود و سپس در مدارس قاهره به تدريس پرداخت. حاشيه بركشاف و النهايه از آثار اوست. |
|
سيد مرتضي حسيني فيروز آبادي در آخر ربيع الاول سال 1329 قمري درنجف اشرف و در خانوادهاي اهل علم و فضيلت به دنيا آمد. ايشان ضمن تحصيل به تأليف و تدريس نيز اشتغال داشت و رنجهاي بسياري در تهيهي مدارك كتاب ارزشمند خود با نام "فضائلُ الخَسمَه" بر خود هموار نمود. آيت اللَّه فيروز آبادي از محضر اساتيد بزرگي همچون ايرواني، سيدابوالحسن اصفهاني و غروي كمپاني بهرهي وافر يافت و شخصيت عرفاني او در خدمت حاج سيدعلي قاضي شكل گرفت.از اين عالم رباني آثار ارزشمندي بر جاي مانده است. كه فَضائِلُ الْخَمسه، السَّبَعةُ مِنَ السَّلَف، عِنايَةُالاصول و الفُروعِ المُهِمَّة في احكام الاُمَّة... از آن جملهاند. آيتاللَّه فيروز آبادي پس از كسالتي ممتد و شدائد فراواني كه بعثيان بر وي وارد نموده بودند، سرانجام در 81 سالگي دار فاني را وداع كرد و به سراي باقي شتافت. |
«آلبرت كبير» فيلسوف و شيميدان آلماني درگذشت. وي درسايه تحقيقات مستمر خود به ميل تركيبي عناصر از مهمترين و عمده ترين مباحث علم شيمي پي برد. آلبرت كبير به عنوان اولين كشف مهم خود دراين زمينه دريافت كه مي توان فلز مس را با آرسنيك سفيد كرد. اين مبحث ها بعدها توسط ديگر شيميدانان تكميل شد. |
گرهارْدْ كِرْمِرْ جغرافيدان بلژيكي جغرافيدان بلژيكي كه به رسم معمول عصر خود، تخلّص لاتيني گراردوس مركاتور را براي خود برگزيده بود، در پنجم مارس 1512م در بلژيك به دنيا آمد. وي از جواني به جغرافيا و مسائل جغرافيايى علاقهمند بود. مركاتور در همان سالهاي جواني تصميم گرفت نقشههايى براي دريانوردان تهيه كند. وي با همين فكر و تصميم، در سال 1534م، مؤسسه عالي جغرافيايى را تأسيس كرد و با استفاده از وسايل مهندسي كه شخصاً ساخته بود، به تهيه مجموعهاي از نقشههاي جغرافيايى صحيح و دقيق پرداخت. اين در حالي بود كه در آن زمانْ، اصول جغرافيايى، صرفاً بر پايه عقايد و نظرات بطلميوس، دانشمند يونان باستان بود و نقشهها نيز بر آن مبنا رسم ميشد. مركاتور هم نخست تحت تاثير نفوذ عقايد بطلميوس قرار گرفت. با اين حال، بزرگترين پيشرفت مركاتور در سال 1568م رخ داد. وي كوشيد تا سطح كروي زمين را روي سطحي صاف و مستوي بكشد. بديهي است كه ضمن انتقال از سطح كروي به سطح مسطح، تغيير شكلهايى روي ميداد كه اجتنابناپذير بود. مركاتور به اين فكر افتاد كه از تصوير استوانهاي استفاده كند. بدين ترتيب كه وي استوانهاي در نظر گرفت كه مقياس شعاع قاعده آن برابر شعاع كره زمين بود. وي چراغي را در مركز زمين فرض كرد كه نور اين چراغ، سايه قسمتهاي مختلف زمين را بر سطح استوانه ميافكنْد. حال اگر استوانه، گسترش يافت، نقشه از سطح كروي بر صفحه مستوي و صاف به وجود ميآمد. اين همان است كه به "تصوير مركاتور" تعبير ميشود. از ويژگيهاي اين نقشه اين كه، نصف النهارها به صورت عمودي و موازي يكديگر هستند. اين نصف النهارها از دو طرف بر سطح كُره به تدريج به يكديگر نزديك شده و در قطبين به هم ملحق ميگردند. امروزه بيشتر نقشههاي جغرافيايى بر طبق اصول تصوير مركاتور ترسيم ميشود. مركاتور سالهاي آخر عمر خود را به تهيه مجموعهاي از نقشههاي مختلف اروپا گذرانيد. با كارهاي مركاتور در زمينه جغرافيا، اعتبار دانش جغرافيايي يونان به پايان رسيد و عصر جغرافيايي نويني آغاز گرديد. گراردوس مركاتور سرانجام در پنجم دسامبر 1594م در 82 سالگي در آلمان درگذشت. |
ناپلئون بُناپارت پس از فتوحات فراوان در اروپا، در 22 ژوئن 1812م حمله بزرگ خود را به كشور پهناور روسيه آغاز كرد. در اين عمليات تهاجمي كه نزديك به شش ماه به طول انجاميد، ناپلئون مسكو را نيز تصرف كرد. اما سپاهيان وي به علت سرماي شديد روسيه و حملات ايذايى ارتش اين كشور به سختي شكست خوردند، به طوري كه از ارتش 530 هزار نفري ناپلئون، تنها 30 هزار نفر زنده به فرانسه بازگشتند. ناپلئون در اوايل دسامبر و در آخرين مراحل عقبنشيني از خاك روسيه، فرماندهي باقيمانده سپاه شكست خورده خود را به يكي از سرداران خود سپرد و به فرانسه بازگشت تا به جمعآوري قوا براي دست زدن به حمله ديگري به روسيه در بهار سال بعد بپردازد. ولي اين بار در فرانسه از نقشههاي او براي ادامه كشورگشايى استقبال چنداني به عمل نيامد، ضمن آنكه در قلمرو پيشين امپراتوري، از جمله اسپانيا، ايتاليا و پروس، اغتشاشاتي بروز كرد. از سوي ديگر، در همينْ زمان انگلستان، روسيه، پروس، اتريش و سوئد اتحادي برضد ناپلئون تشكيل داده و در طول سال 1813م به حملاتي بر ضد نيروهاي ناپلئون دست زدند. اين جنگها، موجبات تضعيف ناپلئون را فراهم آورد تا اين كه به سقوط امپراتوري و تبعيد نهايي وي در سال 1815م انجاميد. |
|
والْتْ ديزني، شخصيت برجسته سينماي كودكان و مبتكر فيلمهاي انيميشن (پويانمايى)، در پنجم دسامبر 1901م در شيكاگو در امريكا به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات متوسطه و دانشگاه، موفق به اخذ مدرك دكتراي علوم و هنرهاي زيبا گرديد و از آن پس وارد عرصه سينما شد. در اين زمان بود كه اولين فيلم صامت او به نمايش گذاشته شد و با تمسخر تماشاچيان مواجه گرديد. اما ديزني در اواخر دهه 1930، فيلم سه بچه خوك و گرگ بزرگ را ساخت و سخت مشهور گشت. اصليترين محصولات والت ديزني در سالهاي بعد مشتمل بر فيلمهاي كارتوني بلند و شخصيتهاي كارتوني بود. دنياي والت ديزني بيشتر به سبب شخصيتهاي ساده و دلپسندي است كه در فيلمهاي خود خلق كرده است. او تمام تلاش خود را در راه تعليم و تربيت صحيح نسل آينده به كار ميبست و سعي ميكرد تعليم و تربيت را به وسيله سرگرم كردن مردم در فيلمهايش به آنها بياموزد. ديزني كوشيده است كه موسيقي را در قالب تصاوير متحرك تفسير كند. وي بعد از جنگ جهاني دوم، به ساختن فيلمهاي مستند و مهيّجي از طبيعت و زندگي حيوانات دست زد كه برخي از آنها شهرت جهاني يافتند. ديزني يكي از مؤثرترين انسانهاي زمان خود بود و داستانهاي هنگام خواب كودكان و برجستهترين قصههاي كودكان را به بهترين وجه جان بخشيد كه هنوز در اذهان بسياري از مردم باقي مانده است. فيلمهاي او مورد پسند كودكان خردسال تا سالخوردگان فرتوت قرار ميگرفت و همگان از ديدن آنها لذت ميبردند. والت ديزني را بزرگترين سناريونويس، تهيه كننده، كارگردان، نقاش، دكوراتور، گريمور و هنرمند عصر خود ناميدهاند و او بود كه پديده شگرفي از هنر هفتم يا سينما را به معرض ديد گذاشت. وي در طول عمر كاري خود بيش از 430 فيلم ساخت و 37 جايزه اسكار دريافت نمود. والت ديزني سرانجام در 22 مه 1966م در 65 سالگي در نهايت شهرت درگذشت. سفيد برفي، هفت كوتوله، خرسهاي قطبي و پروفسور فراموشكار از جمله آثار مهم اوست. پس از مرگ او، شركت ديزني به عنوان يكي از بزرگترين شركتهاي رسانهاي جهان شناخته شد و جام امپراتوري تلويزيوني را دريافت نمود. |
|
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}